Gliederung der Karpaten

Gliederung der Karpaten

Die Gliederung der Karpaten ist nicht einheitlich festgelegt. Während z. B. in der Slowakei eine flächendeckende, systematische Einteilung existiert, gibt es insbesondere für die Ukraine nur lückenhafte, teilweise auch widersprüchliche Angaben. Die Zugehörigkeit bestimmter Gebiete (Banater Gebirge, Transsilvanisches Becken, Serbische Karpaten) zu den Karpaten ist umstritten. Einige Begriffe – vor allem die Beskiden – werden in den betroffenen Ländern unterschiedlich gehandhabt. Verschiedentlich verlaufen die Grenzen der geomorphologischen Einheiten entlang der Staatsgrenzen, was meist nicht sinnvoll ist.

1. Äußere Westkarpaten, 2. Innere Westkarpaten, 3. Äußere Ostkarpaten, 4. Innere Ostkarpaten, 5. Südkarpaten, 6. Westrumänische Karpaten, 7. Transsilvanisches Becken, 8. Serbische Karpaten

Die vorliegende Einteilung ist teilweise der englischsprachigen Wikipedia entnommen. Sie ist hierarchisch in Provinzen, Subprovinzen und Gebiete gegliedert. Jeder Einheit ist eine Zahl zugeordnet, so dass die Lage dieser Einheit auf der Karte „Geomorphologische Gliederung der Karpaten“ nachvollzogen werden kann.

In Klammern sind teilweise deutsche Bezeichnungen angegeben, jedoch nur dann, wenn sie als historische oder geografische Begriffe existieren. Auf rein wörtliche Übersetzungen wurde verzichtet.

Bei geomorphologischen Einheiten, die auf dem Territorium mehrerer Staaten liegen, sind die Bezeichnungen in allen jeweiligen Landessprachen aufgeführt, jeweils durch Kommazeichen getrennt. Steht ein Pluszeichen (+) zwischen den Begriffen, bedeutet dies, dass diese Begriffe teilweise oder vollständig andere Untereinheiten kennzeichnen und nicht synonym zu verwenden sind.

Geomorphologische Gliederung der Karpaten


Inhaltsverzeichnis

A) Westkarpaten (Provinz)

A1) Äußere Karpatensenken (Subprovinz)

siehe Anhang

A2) Äußere Westkarpaten (Subprovinz)

a) Südmährische Karpaten (CZ) / Österreichisch-Südmährische Karpaten (AT) (Gebiet)

CZ: Jihomoravské Karpaty

  • AT: Niederösterreichische Inselbergschwelle + CZ: Mikulovská vrchovina (Nikolsburger Bergland) → A2a1

b) Mittelmährische Karpaten (CZ) (Gebiet)

CZ: Středomoravské Karpaty

c) Slowakisch-Mährische Karpaten (CZ/SK) (Gebiet)

CZ/SK: Slovensko-moravské Karpaty

  • CZ: Bílé Karpaty, SK: Biele Karpaty (Weiße Karpaten) → A2c1
  • CZ/SK: Javorníky (Javorník-Gebirge) → A2c2
  • SK: Myjavská pahorkatina → A2c3
  • SK: Považské podolie → A2c4
  • CZ: Vizovická vrchovina (Wisowitzer Bergland) → A2c5

d) Vorgebirge der Westbeskiden (CZ / PL) (Gebiet)

CZ: Západobeskydské podhůří, PL: Pogórze Zachodniobeskidzkie

  • CZ: Podbeskydská pahorkatina, PL: Pogórze Morawsko-Śląskie → A2d1
  • PL: Pogórze Śląskie → A2d2
  • PL: Pogórze Wielickie → A2d3
  • PL: Pogórze Wiśnickie → A2d4

e) Westbeskiden (CZ / SK / PL) (Gebiet)

CZ: Západní Beskydy, SK: Západné Beskydy, PL: Beskidy Zachodnie

  • CZ: Hostínsko-vsetínská hornatina → A2e1
  • CZ: Moravskoslezské Beskydy, SK: Moravsko-sliezske Beskydy (Mährisch-Schlesische Beskiden) → A2e2
  • SK: Turzovská vrchovina → A2e3
  • CZ: Jablunkovská brázda → A2e4
  • CZ: Rožnovská brázda → A2e5
  • SK: Jablunkovské medzihorie, CZ: Jablunkovské mezihoří → A2e6
  • PL: Beskid Śląski, CZ: Slezské Beskydy (Schlesische Beskiden) → A2e7
  • PL: Kotlina Żywiecka → A2e8

f) (Fortsetzung) (Polnische) Westbeskiden (PL)

PL: Beskidy Zachodnie

  • Beskid Mały (Kleine Beskiden) → A2f1
  • Beskid Makowski → A2f2
  • Beskid Wyspowy (Inselbeskiden) → A2f3
  • Gorce → A2f4
  • Kotlina Rabczańska → A2f5
  • Kotlina Sądecka → A2f6

g) Mittlere Beskiden (SK) / (Fortsetzung) (Polnische) Westbeskiden (PL) (Gebiet)

SK: Stredné Beskydy, PL: Beskidy Zachodnie SK: Kysucké Beskydy + Oravské Beskydy + PL: Beskid Żywiecki (Saybuscher Beskiden)[1] → A2g1

  • SK: Kysucká vrchovina → A2g2
  • SK: Oravská Magura → A2g3
  • SK: Oravská vrchovina → A2g4
  • SK: Podbeskydská brázda → A2g5
  • SK: Podbeskydská vrchovina → A2g6

h) Ostbeskiden (SK) / (Fortsetzung) (Polnische) Westbeskiden (PL) (Gebiet)

SK: Východné Beskydy, PL: Beskidy Zachodnie

  • PL: Beskid Sądecki (Sandezer Beskiden) + SK: Ľubovnianska vrchovina → A2h1
  • SK: Čergov, PL: Góry Czerchowskie → A2h2
  • SK/PL: Pieniny (teilweise als Teil des Podhale-Magura-Gebiets betrachtet) → A2h3

i) Podhale-Magura-Gebiet (SK)/ Orava-Podhale-Senke (PL) (Gebiet)

SK: Podhôľno-magurská oblasť, PL: Onizenie Orawsko-Podhalańskie

  • SK: Skorušinské vrchy + PL: Pogórze Spisko-Gubałowskie, westl. Teil → A2i1
  • SK: Podtatranská brázda, PL: Rów Podtatrzański → A2i2
  • SK: Spišská Magura (Zipser Magura) + PL: Pogórze Spisko-Gubałowskie, östl. Teil → A2i3
  • SK: Levočské vrchy (Leutschauer Berge)→ A2i4
  • SK: Bachureň → A2i5
  • SK: Spišsko-šarišské medzihorie → A2i6
  • SK: Šarišská vrchovina (Scharoscher Bergland) → A2i7
  • SK: Oravská kotlina + PL: Kotlina Orawsko-Nowotarska → A2i8

A3) Innere Westkarpaten (Subprovinz)

a) Slowakisches Erzgebirge (SK, HU) (Gebiet)

SK: Slovenské rudohorie, HU: Szlovák Érchegység

b) Fatra-Tatra-Gebiet (SK/PL/AT)

Das Tatra-Fatra-Gebiet und das Podhale-Magura-Gebiet werden in einigen nicht-geomorphologischen Systemen – manchmal zusammen mit Vtáčnik, Kremnické vrchy, Pohronský Inovec and Teilen des Považské podolie – als „Mittlere Westkarpaten“ bezeichnet.

SK: Fatransko-tatranská oblasť

c) Slowakisches Mittelgebirge (SK) (Gebiet)

SK: Slovenské stredohorie

d) Lučenec-Košice-Senke (SK/HU) (Gebiet)

SK: Lučensko-košická zníženina

e) Mátra-Slanec-Gebiet/Nordungarische Mittelgebirge (SK/HU) (Gebiet)

SK: Matransko-slanská oblasť, HU: Északi-középhegység

B) Ostkarpaten (Provinz)

In der Ukraine wird als „Ostkarpaten" der Abschnitt auf dem eigenen Territorium sowie in Rumänien nördlich des Prislop-Passes bezeichnet, in Rumänien dagegen der Karpatenbogen vom Predeal-Pass nach Norden bis zum Prislop-Pass oder bis zur ukrainischen Staatsgrenze. In Rumänien wird für die auf dem eigenen Staatsgebiet liegenden Ostkarpaten - anders als in der hier aufgeführten horizontalen - eine vertikale Einteilung bevorzugt:

  • Carpații Maramureșului și Bucovinei,
  • Carpații Moldo-Transilvani,
  • Carpații de Curbură.

B1) Äußere Karpatensenken (Subprovinz)

siehe Anhang

B2) Äußere Ostkarpaten (Subprovinz)

a) Vorgebirge der Mittleren Beskiden (PL)

Manchmal als Teil der Äußeren Westkarpaten betrachtet.

PL: Pogórze Środkowobeskidzkie

  • Pogórze Rożnowskie → B2a1
  • Pogórze Ciężkowickie → B2a2
  • Pogórze Strzyżowskie → B2a3
  • Pogórze Dynowskie → B2a4
  • Pogórze Przemyskie → B2a5
  • Obniżenie Gorlickie → B2a6
  • Kotlina Jasielsko-Krośnieńska → B2a7
  • Pogórze Jasielskie → B2a8
  • Pogórze Bukowskie → B2a9

b) Niedere Beskiden (SK) / Mittlere Beskiden (PL) (Gebiet)

SK: Nízke Beskydy, PL: Beskidy Środkowe

c) Ostbeskiden (PL) / Ukrainische Karpaten (UA) (Gebiet)

PL: Beskidy Wschodnie, SK: Poloniny, UA: Ukrajinski Karpaty Waldbeskiden (PL: Beskidy Lesiste + UA: Lisystyj Beskydy)

  • PL: Bieszczady + Góry Sanocko-Turczańskie (in der Ukraine z.T. bezeichnet als Mittlere Beskiden) + SK: Bukovské vrchy + UA: Zachidni Beskydy → B2c1
  • UA: Skoliwski Beskydy, auch Wysoki Beskydy; Teil der (Ukrainischen) Ostbeskiden (Schidni Beskydy) → B2c2
  • UA: Werchnodnistrowski Beskydy, Teil der (Ukrainischen) Ostbeskiden (Schidni Beskydy) → B2c3
  • UA: Gorgany → B2c4
  • UA: Pokuzko-Bukowinski Karpaty → B2c5

Polonina-Kamm (UA: Polonynskyj chrebet):

  • Polonyna Riwna → B2c6
  • Polonyna Borschawa → B2c7
  • Polonyna Kuk → B2c8
  • Polonyna Krasna → B2c9
  • Swydiwez → B2c10
  • Tschornohora → B2c11
  • Grynjawski Hory → B2c12

d) Moldau-Muntenische Karpaten (RO)

RO: Munții Carpați ai Moldo-Munteniei

  • Obcinele Bucovinei (=Obcina Mare + Obcina Feredeului) → B2d1
  • Munții Stânișoarei → B2d2
  • Munții Tarcăului + Munții Gosmanului + Munții Berzunt → B2d3
  • Depresiunea Comănești → B2d4
  • Munții Nemira → B2d5
  • Munții Ciucului, einschl. Munții Bodocului → B2d6
  • Munții Bârsei (Burzengebirge) → B2d7
  • Munții Ciucaș (Krähenstein) + Munții Grohotiș + Munții Baiului → B2d8
  • Munții Buzăului (Bosauer Gebirge) → B2d9
  • Munții Vrancei → B2d10
  • Munții Giumalău-Rarău → B2d11

B3) Innere Ostkarpaten (Subprovinz)

a) Vihorlat-Gutin-Gebiet (SK) / Vulkankamm (UA) (Gebiet)

SK: Vihorlatsko-Gutínska oblasť, UA: Wulkanitschnyj chrebet

  • SK: Vihorlatské vrchy + UA: Wyhorlat → B3a1
  • UA: Makowyzja → B3a2
  • UA: Welikyj Dil → B3a3
  • UA: Tupyj → B3a4
  • RO: Munții Oașului + Depresiunea Oașului → B3a5
  • RO: Munții Gutâiului → B3a6
  • RO: Munții Țibleșului → B3a7

b) Bistrița-Gebirgsgruppe (RO)

RO: Munții Bistriței

  • Munții Bistriței (= Masivul Pietrosul + Masivul Budacul + Masivul Ceahlău) → B3b1
  • Obcina Mestecăniș → B3b2
  • Depresiunea Dornei → B3b3
  • Munții Giurgeului → B3b4
  • Munții Hășmașu Mare → B3b5

c) Căliman-Harghita-Gebirgsgruppe (RO)

RO: Munții Căliman-Harghita

  • Munții Bârgăului + Munții Suhardului → B3c1
  • Munții Călimani → B3c2
  • Munții Gurghiului → B3c3
  • Munții Harghita → B3c4
  • Munții Baraolt → B3c5
  • Munții Perșani (Geisterwald) + Măgura Codlei → B3c6

d) Giurgeu-Brașov-Senke (RO)

RO: Depresiunea Giurgeu-Brașovului

  • Depresiunea Giurgeului → B3d1
  • Depresiunea Ciucului → B3d2
  • Depresiunea Brașovului → B3d3

e) andere

  • UA: Marmaroska ulohowyna, RO: Depresiunea Maramureșului → B3e1
  • UA: Rachiwskyj massyw + RO: Munții Maramureșului → B3e2
  • RO: Munții Rodnei → B3e3

C) Südkarpaten (RO) (Provinz)

C1) Äußere Karpatensenken

siehe Anhang

C2) Bucegi-Gebirgsgruppe

RO: Grupa Munții Bucegi

  • Munții Bucegi → C2.1
  • Munții Leaotă → C2.2
  • Culoarul Rucăr-Bran → C2.3

C3) Făgăraș-Gebirgsgruppe

RO: Grupa Munții Făgărașului

C4) Parâng-Gebirgsgruppe

RO: Grupa Munții Parângului

  • Munții Parângului + Munții Latoriței → C4.1
  • Munții Șureanu/M. Sebeșului → C4.2
  • Munții Cindrel/M. Cibinului (Zibinsgebirge) → C4.3
  • Munții Lotrului → C4.4
  • Munții Căpățânii → C4.5
  • Depresiunea Petroșani → C4.6

C5) Retezat-Godeanu-Gebirgsgruppe

RO: Grupa Munții Retezat-Godeanu

  • Munții Retezat → C5.1
  • Munții Godeanu → C5.2
  • Munții Vâlcanului → C5.3
  • Munții Mehendinți → C5.4
  • Munții Cernei → C5.5
  • Munții Țarcu → C5.6

D) Westrumänische Karpaten (RO)

RO: Carpații Occidentali

D1) Apuseni-Gebirge

a) Kreisch-Gebirgsgruppe (Munții Criș):

  • Dealurile Crișene (einschl. Depresiunea Baia Mare, Dealurile Salajului (Silvaniei), Dealurile Crasnei, Depresiunea Vad-Borod, Depresiunea Beius, Depresiunea Zarandului) → D1a1
  • Pădurea Craiului → D1a2
  • Munții Codru-Moma → D1a3

b) Seș-Meseș-Gebirgsgruppe (Munții Seș-Meseșului):

  • Munții Meseșului → D1b1
  • Muntele Seș → D1b2
  • Depresiunea Șimleu, teilweise als Teil des Transsilvanischen Plateaus (Podișul Someșan) angesehen → D1b3
  • Munții Șimleu, teilweise als Teil des Transsilvanischen Plateaus (Podișul Someșan) angesehen → D1b4

c) Bihor-Massiv (Masivul Bihor):

d) Mureș-Gebirgsgruppe (Munții Mureșului):

D2) Poiana Ruscă-Gebirge

RO: Munții Poiana Ruscă (teilweise betrachtet als Teil der Südkarpaten)

  • Poiana Ruscă → D2.1
  • Podișul Lipovei → D2.2
  • Culoarul Orăștiei, einschl. Depresiunea Hațegului → D2.3

D3) Banater Gebirge (RO, SRB)

RO: Munții Banatului (teilweise betrachtet als Teil der Südkarpaten)

  • Munții Banatului (im engeren Sinne, = Munții Semenic, Munții Locvei, Munții Aninei, Munții Dognecei) → D3.1
  • Munții Almăjului → D3.2
  • Culoarul Timiș-Cerna, einschl. Depresiunea Almăj → D3.3
  • Vršačke planine → D3.4

E) Transsilvanisches Becken (RO)

Teilweise als den Karpaten nicht zugehörig betrachtet.

1: Transsilvanische Senken (RO: Depresiunea Transilvaniei)

  • Depresiunea Mureș-Turda → E1.1
  • Depresiunea Sibiului → E1.2
  • Depresiunea Făgărașului → E1.3

2: Transsilvanisches Plateau (RO: Podișul Transilvaniei):

  • Podișul Târnavelor (Kokel-Hochland), einschl. Podișul Hârtibaciului (Harbach-Hochland) und Podișul Secașelor (Zekesch-Hochland) → E2.1
  • Câmpia Transilvaniei (oder Podișul Transivaniei) (Siebenbürgische Heide)→ E2.2
  • Podișul Someșan (Somesch-Hochland) → E2.3

F) Serbische Karpaten (SRB)

Serbisch: Karpatske planine. Teilweise als Teil der Südkarpaten, teilweise als den Karpaten nicht zugehörig betrachtet.

  • Miroč planina → F1
  • Homoljske planine → F2
  • Veliki i Mali Krš → F3
  • Deli Jovan → F4
  • Beljanica planina → F5
  • Kučajske planine → F6
  • Rtanj planina → F7
  • Ozren i Devica → F8

Anhang: Äußere Karpatensenken

Die Äußeren Karpatensenken werden in der Regel als Teil der Karpatenabschnitte (West-, Ost- und Südkarpaten) behandelt. Da ihre exakte Unterteilung und Abgrenzung jedoch sehr widersprüchlich gehandhabt werden, ist hier lediglich eine Liste der Untereinheiten von West über Ost nach Süd angegeben:

  • AT: Weinviertler Hügelland + CZ: Dyjsko-svratecký úval (Thaya-Schwarza-Senke) → A1.1
  • CZ: Vyškovská brána (Wischauer Pforte) → A1.2
  • CZ: Hornomoravský úval (Hohe Gesenk, Oberes Marchbecken) → A1.3
  • CZ: Moravská brána (Mährische Pforte) → A1.4
  • CZ: Ostravská pánev (Ostrauer Becken), PL: Kotlina Ostrawska A1.5
  • PL: Kotlina Oświecimska (Auschwitzer Tal) → A1.6
  • PL: Brama Krakowska → A1.7
  • PL: Kotlina Sandomierska + UA: Sansko-Dnistrowska riwnyna → B1.1
  • UA: Werchnodnistrowska riwnyna → B1.2
  • UA: Drohobytschka wysotschyna → B1.3
  • UA: Pridnistrowska riwnyna → B1.4
  • UA: Pokutska wysotschyna → B1.5
  • UA: Bukowynska wysotschyna + RO: Podișul Sucevei → B1.6
  • RO: Culoarul Moldova-Siret → B1.7
  • RO: Subcarpații Moldovei → B1.8
  • RO: Subcarpații Munteniei (Subcarpații de Curbură) → B1.9
  • RO: Subcarpații Getici → C1.1

Fußnoten

  1. Die Saybuscher Beskiden (Beskid Żywiecki) liegen an der Grenze zwischen Polen und der Slowakei. Für den slowakischen Teil existiert auch der Begriff Slovenské Beskydy, die wiederum häufig in Kysucké Beskydy und Oravské Beskydy unterteilt werden.

Wikimedia Foundation.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • Karpaten — Topografie der Karpaten 1. Äußere Westkarpaten, 2. Innere Westkarpaten …   Deutsch Wikipedia

  • Karpaten — Kar|pa|ten <Pl.>: Gebirge in Mitteleuropa. * * * Karpaten,   früher Karpathen, polnisch, ukrainisch Karpạty, tschechisch, slowakisch Kạrpati, rumänisch Carpaţi [kar patsj], ungarisch Kárpátok [ ka:rpa:tok], Gebirge im südöstlichen… …   Universal-Lexikon

  • Serbische Karpaten — p3p5 Serbische Karpaten Gebirgszüge in Serbien …   Deutsch Wikipedia

  • Geomorphologische Einteilung der Slowakei — Die Geomorphologische Einteilung der Slowakei erfolgt in hierarchischer Form, wobei die Hauptunterteilung innerhalb des Alpen Himalaya Systems in die Subsysteme der Karpaten und des Pannonischen Beckens vorgenommen wird. Diese Subsysteme werden… …   Deutsch Wikipedia

  • Westrumänische Karpaten — Die Westrumänischen Karpaten mit den Untereinheiten (1) Apuseni Gebirge (2) Poiana Ruscă Gebirge (3) Banater Gebirge Die Westrumänischen Karpaten (auch: Rumänische Westkarpaten) sind als geomorphologischer Begriff ein Teil der Karpaten. In… …   Deutsch Wikipedia

  • Bildung der Alpen — p1dep2 Alpen Satellitenaufnahme der Alpen Höchster Gipfel Montblanc ( …   Deutsch Wikipedia

  • Geographie der Slowakei — Lage der Slowakei in der Europäischen Union Die Slowakei ist ein Land im östlichen Mitteleuropa. Sie nimmt Teile der Karpaten und nördliche Randgebiete des Pannonischen Beckens ein. Inhaltsverzeichnis …   Deutsch Wikipedia

  • Österreich in der Zeit des Nationalsozialismus — war der Zeitraum der Geschichte Österreichs vom 12. März 1938, als Österreich mit dem „Anschluss“ in der Zeit des Nationalsozialismus Teil des Deutschen Reiches wurde, bis zum Ende des Zweiten Weltkrieges im Frühjahr 1945. Der einleitende… …   Deutsch Wikipedia

  • Geschichte der Slowakei — Wappen der Slowakei Die Geschichte der Slowakei beginnt mit der Besiedlung Germanischer und keltischer Völker. Zu Beginn unserer Zeitrechnung drangen Römische Garnisonen vorübergehend auch in Gebiete nördlich der Donau ein und errichteten… …   Deutsch Wikipedia

  • Kleine Karpaten — p1 Kleine Karpaten Záruby Höchster Gipfel Záruby (768 m n.m …   Deutsch Wikipedia

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”